Bezpieczeństwo w komunikacji/ droga publiczna/ miejsce faktycznego ruchu pojazdów

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne materialne

Tytuł:
Bezpieczeństwo w komunikacji/ droga publiczna/ miejsce faktycznego ruchu pojazdów
Wyrok:
Wyrok SN z dnia 5 grudnia 1995 r., sygn. WR 186/95
Treść:
Przestępstwo drogowe może być popełnione nie tylko na drodze publicznej ale również poza nią – wszędzie tam, gdzie ruch pojazdów faktycznie odbywa się i w związku z czym istnieje możliwość zagrożenia bezpieczeństwa dla tego ruchu. […] Sąd pierwszej instancji zbyt pochopnie i bez pogłębionego uzasadnienia przyjął, że Eugeniusz L. nie wyczerpał dyspozycji art. 145 § 2 k.k. Podstawą uznania przez sąd, że oskarżony nie dopuścił się tego przestępstwa było ustalenie – na podstawie pisma Burmistrza Miasta i Gminy w N. – że wał ochronny rzeki, po którym oskarżony jechał samochodem „nie jest drogą publiczną”, a zatem „nie można było mu przypisać naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu na drogach publicznych w sytuacji, gdy taką drogą w chwili wypadku się nie poruszał”. Wyrażony przez sąd pierwszej instancji pogląd Sąd Najwyższy uznaje za zbyt kategoryczny, a w realiach rozpoznawanej sprawy budzący wręcz zasadnicze wątpliwości co do jego słuszności. Wbrew bowiem temu, co przyjął sąd w zaskarżonym wyroku, ani z ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym (jedn. tekst: Dz. U. z 1992 r. Nr 11, poz. 141 z późn. zm.), ani z przepisów kodeksu karnego, czy orzecznictwa Sądu Najwyższego nie wynika, że miejscem popełnienia przestępstwa drogowego może być tylko droga publiczna. Ustawa z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym, chociaż normuje przede wszystkim zasady i warunki ruchu na drogach publicznych, to jednocześnie wskazuje w § 3 ust. 1, że zasady te stosować należy również do ruchu odbywającego się poza drogami publicznymi, ale pod pewnymi wszakże warunkami, a mianowicie, gdy na drogach tych ruch lądowy faktycznie się odbywa, a ponadto istnieje możliwość zagrożenia bezpieczeństwa dla innych jego uczestników. Ustawodawca w powołanym przepisie posługuje się pojęciem ruchu „odbywającego się”, a więc uzasadniony jest wniosek, że o możliwości popełnienia przestępstwa drogowego decyduje nie miejsce zdarzenia, lecz fakt, że ruch drogowy rzeczywiście odbywa się). Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 lutego 1975 r. V KZP 2/74 (OSNKW 1975, z. 3–4, poz. 33). Aczkolwiek uchwała ta straciła moc zasady prawnej, zgodnie z uchwałą pełnego składu sędziów Sądu Najwyższego z dnia S maja 1992 r. Kw Pr 5/92 (OSNKW 1993, z. 1–2, poz. 1), to jednak zawarty w jej uzasadnieniu pogląd (teza 4), że: „przestępstwa drogowe mogą być popełnione nie tylko na drogach publicznych i szlakach kolejowych, ale również na terenach budowlanych czy przemysłowych, lotniskach itp., a więc wszędzie tam, gdzie odbywa się ruch pojazdów ogólny, czy lokalny”, zachował – w ocenie Sądu Najwyższego rozpoznającego niniejszą sprawę – swą aktualność. Przepisy kodeksu karnego dotyczące bezpieczeństwa w ruchu lądowym, mówiąc o „ruchu lądowym” (art. 136 § 1 k.k., art. 145 § 1 k.k.) czy „ruchu pojazdów” (art. 146 § 1 k.k.), nie ograniczają tych pojęć tylko do ruchu na drogach publicznych. […]
Żródło:
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa z 1996r. poz. 19

Zobacz również: