Kasacja/ nadzwyczajny środek zaskarżenia/ ograniczony zakres stosowania

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne procesowe

Tytuł:
Kasacja/ nadzwyczajny środek zaskarżenia/ ograniczony zakres stosowania
Wyrok:
Wyrok TK z dnia 17 maja 2004 r., sygn. akt SK 32/03
Treść:
Jak wskazuje tytuł działu XI k.p.k., w którym zawarte są przepisy regulujące kasację, jest ona nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia. Jako nadzwyczajny środek zaskarżenia kasacja w postępowaniu karnym służy kontroli orzeczeń prawomocnych ze względu na uchybienia, które nie zostały dostrzeżone w toku kontroli instancyjnej, lub takie, które dotyczą orzeczenia zapadłego w II instancji. W dwuinstancyjnym postępowaniu karnym kasacja pełni zatem rolę swoistego „wentyla bezpieczeństwa”, uzupełnia system dwuinstancyjnej kontroli sądowej, stwarzając możliwość eliminowania najpoważniejszych błędów wymiaru sprawiedliwości zawartych w prawomocnych orzeczeniach. […] Kasacja zwyczajna, oparta na innym rażącym naruszeniu prawa aniżeli określone w art. 439 k.p.k., może być wniesiona przez uprawnione do tego strony na korzyść oskarżonego tylko w razie skazania go za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Kasacja taka nie przysługuje w razie skazania za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe\ na karę inną aniżeli pozbawienie wolności, tj. na karę ograniczenia wolności lub grzywny, skazania z ograniczeniem się do środka karnego lub z odstąpieniem od wymierzenia kary i środka karnego, skazania na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. […] Celem kasacji w postępowaniu karnym jest przeciwdziałanie rażącemu naruszeniu prawa. Jak już wskazano, skarga kasacyjna inicjuje postępowanie mające eliminować najpoważniejsze błędy wymiaru sprawiedliwości zawarte w prawomocnych orzeczeniach. […] Ustawodawca zdecydował się zatem na przyjęte w zaskarżonym przepisie zróżnicowanie uprawnień stron do wnoszenia kasacji na korzyść oskarżonego, uznając, że wysokość kary pozostaje w związku ze stopniem społecznej szkodliwości przestępstwa. […] Podkreślić bowiem należy, że wymierzenie oskarżonemu bezwzględnej kary pozbawienia wolności stanowi bezpośrednią ingerencję w dobro o szczególnym dla niego charakterze – jego wolność. Mniej drastycznie negatywne następstwa prawomocnego orzeczenia obarczonego uchybieniami stanowiącymi „inne rażące naruszenie prawa, które mogło mieć istotny wpływ na treść orzeczenia” są odczuwalne, gdy wobec oskarżonego orzeczona została inna kara – ograniczenia wolności albo grzywny. Podobnie rzecz się przedstawia z orzeczeniami środka karnego, bądź też odstąpieniem od wymierzenia kary lub środka karnego.
Żródło:
Prokuratura i Prawo, dodatek Orzecznictwo SN, SA, NSA i TK nr 10/2004, poz. 43

Zobacz również: