Ciekawie... nie tylko o prawie

Dział redagowany przez prokuratora Jana Wojtasika

zapoznaj się z zasadami dot. [ cytowania strony ]

  • Kara sprawiedliwa, użyteczna, oczekiwana
    Bez wiedzy o społecznych warunkach powstawania przestępczości uchwalanie ustaw karnych jest twórczością w próżni, a bez świadomości o bezpośrednich następstwach wyroków karnych wymiar sprawiedliwości uderza na ślepo. Autorem tej opinii jest znakomity prawnik i znawca zagadnień penitencjarnych - M. Szerer. Jestem przekonany, że jej wartości przecenić się nie da. O karze sprawiedliwej, jako proporcjonalnej do winy pisał już Arystoteles. W dzisiejszych, rozdyskutowanych czasach o sprawiedliwości mówią politycy, piszą dziennikarze, dyskutują na forach internetowych rzesze słuchaczy i czytelników. Wszyscy mają receptę na karę sprawiedliwą. No, może z wyjątkiem tych, którzy kary wymierzają na podstawie obowiązującego prawa, czyli sędziów.więcej»
  • Karcenie dzieci
    Karcenie dzieci  Karcenie dzieci, zwłaszcza małych ma wielowiekową tradycję i utrwaliło się głęboko w świadomości społeczeństw. Wg prawa starobabilońskiego, a początkowo także w starożytnym Rzymie, władza ojca rodziny była praktycznie nieograniczona. Mógł on swoje dziecko oddać za długi, sprzedać w niewolę, skazać na chłostę, a nawet w majestacie prawa pozbawić życia. Kolejne epoki charakteryzują się stopniowym zmniejszaniem tych prerogatyw, lecz przepisy zapewniające dzieciom w miarę szeroką ochronę prawną pojawiły się dopiero w XIX.więcej»
  • Kasacja
    Wg definicji zaproponowanej w Wielkiej Encyklopedii Prawa [Wydawnictwo Prawa i Praktyki Gospodarcza, Białystok - Warszawa 2000, s. 326], kasacja jest środkiem odwoławczym od orzeczeń sądu drugiej instancji z powodu naruszeń prawa materialnego oraz proceduralnego, a także zasad logiki i doświadczenia życiowego. Słownik "100 tysięcy potrzebnych słów" pod redakcją Jerzego Bralczyka [Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 s. 282] wśród różnych sposobów terminu "kasacja" wskazuje, że oznacza on "zlikwidowanie, zniesienie lub unieważnienie czegoś". Zaś w znaczeniu nas tu bardziej interesującym, kasacja - wg Słownika - to "odwołanie od orzeczenia sądu niższej instancji skierowane do sądu wyższej instancji".więcej»
  • Katastrofy i wypadki lotnicze
    Katastrofy i wypadki lotnicze  Literatura medyczno - sądowa oraz kryminalistyczna, poświęcona katastrofom i wypadkom lotniczym jest w Polsce niezwykle skromna. Przekonuje o tym pobieżny chociażby przegląd dostępnych podręczników z tych przedmiotów. Hasła "katastrofa lotnicza" nie sposób znaleźć w żadnym ze skorowidzów, nie ma też wyodrębnionych rozdziałów zajmujących się tym zagadnieniem w sposób systematyczny.więcej»
  • Katastrofy kolejowe
    Katastrofy kolejowe Zaproponowana przez Piotra Hachulskiego definicja określa katastrofę kolejową, jako zdarzenie nagłe, które zakłóca w groźny sposób ruch kolejowy i powodujące szkody o rozmiarach powszechności dla życia i zdrowia ludzi oraz mienia w znacznych rozmiarach [patrz: P. Hachulski, Katastrofa w ruchu kolejowym, Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne, t. 1 W-wa 1974 s. 277]. więcej»
  • Kaucja, czyli poręczenie majątkowe
    Kaucja stanowi sumę pieniężną złożoną jako gwarancja dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Kaucja, znana u nas głównie z amerykańskich filmów kryminalnych, a pozwalająca podejrzanemu na opuszczenie aresztu i odpowiadanie z tzw. wolnej stopy, w polskim procesie karnym jest środkiem zapobiegawczym określanym jako poręczenie majątkowe.więcej»
  • Kobieta a przestępstwo
    Zacznijmy prowokacyjnym i mocno już nieaktualnym cytatem: "Światem kobiet rządzi eros, a ich zachowanie skupia się na małżeństwie i rodzinie. [...] Światem mężczyzn rządzi logos, toteż ich zainteresowania oscylują wokół rozsądku, wiedzy i wykonywanego zawodu". Opinia zawarta w przytoczonym cytacie streszcza tradycyjne poglądy filozofów, teologów, a nawet dawnej kryminologii na rolę kobiet w społeczeństwie i konsekwencje tej roli w strukturze i nasileniu przestępczości [patrz: B. Hołyst, Kryminologia, Wyd. Praw. LexisNexis, W-wa 2004, s. 525]. więcej»
  • Komunikacja pozawerbalna w psychologii śledczej
    Mowa będzie oczywiście o komunikacji jako sposobowi porozumiewania się pomiędzy ludźmi. Komunikacja jest jedną z najważniejszych relacji występujących pomiędzy jednostkami. Wyraża ona przestrzeń ukształtowaną przez dwa rodzaje bodźców. Każdy człowiek jednocześnie wysyła komunikaty w kierunku swojego otoczenia i od otoczenia tego komunikaty odbiera. Jest więc nadawcą i odbiorcą komunikatów. Zarówno wysyłanie przez niego sygnałów, jak też obieranie bodźców w postaci różnego rodzaju informacji może występować na poziomie świadomości albo przebiegać podświadomie.więcej»
  • Konstytucja Majowa
    Czy podstęp może przysłużyć się dobrej sprawie? Machiavelli, żyjący na przełomie XV i XVI wieku, włoski pisarz, historyk i dyplomata, który głosił, iż cel uświęca środki, z udzieleniem odpowiedzi na "tak" nie miałby najpewniej wątpliwości. Czy Twórcy polskiej Konstytucji 3 Maja znali dzieła Machiavellego? Ponieważ było wśród nich wielu światłych i dobrze wykształconych ludzi, należy założyć, że najpewniej znali jego twórczość bardzo dobrze. Nie tylko znali, ale potrafili się nią zainspirować. Przejdźmy jednak do rzeczy.więcej»
  • Konsultant w postępowaniu karnym
    Jakkolwiek od dawna wiadomo, że może być najlepszym przewodnikiem prowadzącego śledztwo po skomplikowanych meandrach rzeczywistości zbrodni, instytucja konsultanta w polskiej procedurze karnej formalnie nie istnieje. Ustawodawca wyszedł zapewne z założenia, że wszelkie zagadnienia wchodzące w zakres wiadomości specjalnych, a istotne dla sprawy zamykają się w granicach procedur ustalających podstawy powołania biegłego, opracowania opinii i ich wykorzystania w dowodzeniu.więcej»
  • Kontaminacja
    Kontaminacja  Według Słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego, termin ten oznacza "zmieszanie, skrzyżowanie różnorodnych czynników w nową całość". Może też znaczyć tyle, co "skrzyżowanie dwóch wyrazów lub wyrażeń, nasuwających się mówcy jednocześnie i połączonych przez niego omyłkowo w całość" [patrz: Wł. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Wyd. Wiedza Powszechna, W-wa 1970 s. 404].więcej»
  • Kontratyp, czyli zgoda na nieodpowiedzialność
    Każdego dnia dokonywane są czyny, które formalnie wyczerpują znamiona przestępstw opisanych w ustawach karnych, a za które nie pociąga się nikogo do odpowiedzialności. Z mocy konkretnego przepisu prawnego lub ugruntowanej praktyki czyny takie uważane są bowiem za zgodne z prawem.więcej»
  • Koroner, czyli ...trochę Ameryki
    Podobno tylko kłamstwo musi brzmieć prawdopodobnie. Prawda nie jest aż tak wymagająca. Ten nieco dziwny wstęp do prezentacji systemu organizacji biur koronera w Stanach Zjednoczonych wynika z faktu, który dla Europejczyka może wydawać się zdecydowanie nieprawdopodobny: koroner - urzędnik, którego obowiązkiem jest stwierdzanie zgonu, ustalanie jego przyczyny i zarządzanie sekcji zwłok nie musi być lekarzem, nie musi przechodzić żadnego specjalistycznego przeszkolenia, nie musi przed podjęciem decyzji konsultować się z lekarzem. Ba, nawet nie musi zgodzić się z opinią medyka wydaną na podstawie sekcji zwłok. więcej»
  • Kosmetyki. Aspekty prawnokarne wprowadzania do obrotu
     Kosmetyki, to specyficzna grupa produktów, z którą każdy człowiek ma do czynienia właściwie codziennie. Aby zapewnić bezpieczeństwo zdrowia ludzi, w ustawie z dnia 30 marca 2001 roku o kosmetykach [ Dz. U. z 2001 r. nr 42, poz. 473 ze zm.] szczegółowo określono wymagania dotyczące składu i oznakowania kosmetyków, a także warunki obrotu nimi.więcej»
  • Kradzież
    W rozumieniu prawa karnego, kradzież to zabór cudzej rzeczy ruchomej w celu przywłaszczenia. Istotą zaboru jest wyjęcie cudzej rzeczy ruchomej spod władztwa osoby uprawnionej do niepodzielnego władania, czyli swobodnego dysponowania tą rzeczą.więcej»
  • Kradzieże samochodów
    Mają swój rytm roczny, tygodniowy i dobowy. W ciągu roku nasilenie kradzieży tego rodzaju występuje od sierpnia do grudnia, a najwięcej ich zdarza się w październiku.więcej»
  • Kryminalistyka w służbie prawa
    Tytuł nie jest przypadkowy. Od razu należy podkreślić, że wiedza kryminalistyków i instrumenty badawcze, jakimi dysponują służą nie tylko zwalczaniu przestępczości. Metodami wypracowanymi przez kryminalistykę można dzisiaj potwierdzić lub skutecznie zanegować autentyczność dzieła sztuki, zwłaszcza obrazu, odczytać tekst ukryty pod nowszą elewacją czy na dokumencie zwęglonym wskutek pożaru. więcej»
  • Kwerulant sądowy, czyli różne oblicza pieniactwa
    Kwerulant sądowy, czyli różne oblicza pieniactwa  Chorobliwe poczucie niesprawiedliwości, ogromna determinacja w przekonywaniu do własnych racji coraz to kolejnych adresatów i bogata w formę roszczeniowa korespondencja to niektóre tylko cechy zjawiska określanego powszechnie jako pieniactwo. Działania o charakterze pieniaczym znane są wymiarowi sprawiedliwości i urzędom na całym świecie. Ich nasilenie w poszczególnych krajach jest jednak bardzo różne, a skłonności do pieniactwa znawcy problemu zdecydowanie kojarzą z niektórymi cechami narodowymi.więcej»
  • Legalizm - oportunizm
    Pojęcia te w prawie karnym zyskały rangę fundamentalnych zasad procesowych. Pozostają wobec siebie konkurencyjne, co oznacza, że czysty model procesu karnego, którym przyjęto zasadę legalizmu, wyklucza elementy oportunistyczne i na odwrót.więcej»
  • Linie papilarne człowieka
    To charakterystyczne urzeźbienie skóry na palcach, dłoniach i stopach w antropologii i medycynie określane jest zwykle mianem listewek skórnych. Z uwagi na swoje podstawowe właściwości tj. indywidualność [niepowtarzalność], niezmienność i nieusuwalność linie papilarne stanowią podstawowy materiał badawczy w daktyloskopii - ciągle uznawanej za pewną i najszerzej stosowaną metodę identyfikacji osób. więcej»