Bezpieczeństwo imprez masowych - nowe regulacje prawne
Dodano: 2009-05-28
Imprezy masowe towarzyszą nam w życiu co krok. Zalicza się do nich mecze piłkarskie, żużlowe czy koncerty. Od 1 sierpnia br. zmieniają się zasady bezpieczeństwa takich imprez. Z tą datą wejdzie bowiem w życie ustawa z dnia 20 marca 2009 roku o bezpieczeństwie imprez masowych, która w całości zastąpi dotychczasową ustawę z dnia 22 sierpnia 1997 roku o bezpieczeństwie imprez masowych [Dz. U. z 2005 r. nr 108, poz. 909 ze zm.]. Ta istotna zmiana wynika m.in. z konieczności wdrożenia w życie mechanizmów i reguł, które mają zapewnić bezpieczeństwo największej imprezy w historii polskiej piłki nożnej - EURO 2012.
Na wstępie warto wyjaśnić, jakie przedsięwzięcie organizacyjne jest traktowane jako impreza masowa. Objaśnia to art. 3 pkt 1 nowej ustawy. Zgodnie z tym przepisem jest to impreza masowa artystyczno - rozrywkowa oraz masowa impreza sportowa, w tym mecz piłki nożnej.
Impreza masowa artystyczno - rozrywkowa to taka, która ma się odbyć na stadionie, w innym obiekcie nie będącym budynkiem lub na terenie umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, na których liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000, a także impreza, która ma się odbyć w hali sportowej lub w innym budynku umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, w których liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 500.
Inaczej definiuje się pojęcie masowej imprezy sportowej. Jest to impreza mająca na celu współzawodnictwo sportowe lub popularyzowanie kultury fizycznej, organizowana na: stadionie lub w innym obiekcie nie będącym budynkiem, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000, a w przypadku hali sportowej lub innego budynku umożliwiającego przeprowadzenie imprezy masowej - nie mniej niż 300, a także na terenie umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób wynosi nie mniej niż 1000.
Meczem piłki nożnej jest masowa impreza sportowa mającą na celu współzawodnictwo w dyscyplinie piłki nożnej, organizowana na stadionie lub w innym obiekcie sportowym, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000.
Jak widać ww. kryteria liczbowe nie odnoszą się do liczby osób faktycznie przebywających na imprezie, lecz dotyczą liczby miejsc jaka została udostępniona przez organizatora [np. wynikająca z pojemności obiektu liczba siedzisk].
Warto zapamiętać, że nie są imprezami masowymi np. imprezy organizowane w teatrach, operach, operetkach, filharmoniach, kinach, muzeach, bibliotekach, domach kultury i galeriach sztuki czy w szkołach i placówkach oświatowych, itd.
Z punktu widzenia uczestników imprezy masowej znacznie rozszerzono, w stosunku do dotychczasowych uregulowań, katalog zachowań, które będą przestępstwami.
Od 1 sierpnia br. przestępstwem [występkiem] będzie np.:
- wniesienie lub posiadanie na imprezie masowej, broni, wyrobów pirotechnicznych [np. petard, strzelające konfetti, świece dymne, a także kapiszony, korki czy zimnych ogni], materiałów pożarowo niebezpiecznych, innych niebezpiecznych przedmiotów lub materiałów wybuchowych,
- wdarcie się w trakcie trwania imprezy masowej na teren, na którym są rozgrywane zawody sportowe albo nieopuszczenie takiego miejsca wbrew żądaniu osoby uprawnionej [np. pracownika służby porządkowej],
- rzucenie w czasie trwania importy masowej przedmiotu, mogącego stanowić zagrożenie dla życia, zdrowia lub bezpieczeństwa osób przebywających na terenie lub w obiekcie, gdzie odbywa się impreza masowa [np. kamień, kawałek siedziska, butelka szklana],
- naruszenie nietykalności cielesnej członka służby porządkowej lub służby informacyjnej [np. popchnięcie, spoliczkowanie].
Dodatkową okolicznością powodującą, że odpowiedzialność karna za opisane zachowania będzie zaostrzona, jest tzw. anonimizacja sprawcy. Polega to na używaniu przez sprawcę elementu odzieży lub przedmiotu do zakrycia twarzy celem uniemożliwienia lub utrudnienia rozpoznania [np. kominiarka, chusta, kaptur].
Co ciekawe, odpowiedzialność karną za przestępstwo poniesie także spiker zawodów sportowych, który swoim zachowaniem prowokuje kibiców do działań zagrażających bezpieczeństwu w miejscu i w czasie trwania imprezy. Może to polegać chociażby na nawoływaniu do bójek [pobić] czy obrażaniu kibiców lub zawodników drużyny przeciwnej.
Warto zwrócić uwagę, że w nowych uregulowaniach rysuje się ogólna tendencja do bardzo surowego karania finansowego sprawców. Kodeks karny, jako główny akt prawny określający jako zachowania są uznawane za przestępstwa, przewiduje, że - co do zasady - grzywnę wymierza się dwuetapowo, tj. w stawkach dziennych [od 10 do 360], a następnie ustala się wysokość każdej stawki [od 10 zł do 2.000 zł] - art. 33 kk. W przypadku imprez masowych, znacznie podwyższono dolną granicę liczby stawek. I tak np. sprawca, który wdziera się na murawę w kominiarce na twarzy i uniemożliwia tym samym rozpoznanie go, podlega grzywnie nie niższej niż 240 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Z kolei wniesienie na imprezę masową lub posiadanie w czasie jej trwania broni czy wyrobów pirotechnicznych powoduje, że sprawca podlega karze grzywny nie niższej niż 180 stawek dziennych, karze ograniczenie wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W praktyce oznacza to, że najniższa grzywna wynosiłaby w pierwszym przypadku 1800 zł, a w drugim aż 2400 zł!
Innym mechanizmem, który ma sprawić, że sprawcy będą szybko i sprawnie osądzeni przez niezawisły sąd, jest uregulowanie przewidziane w art. 64 nowej ustawy. Zgodnie z nim postępowania w sprawach o ww. przestępstwa mają być prowadzone w postępowaniu przyspieszonym, czyli w ramach tzw. sądów 24 - godzinnych.
Poza odpowiedzialnością karną za ww. przestępstwa, ustawa przewiduje odpowiedzialność za wykroczenia. Niestety można się spodziewać, że najczęściej spotykanym wykroczeniem będzie wnoszenie lub posiadanie na imprezie masowej napojów alkoholowych [art. 56 ustawy]. Grozi kara ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 2000 zł! Również sprawy o wykroczenia mają być rozpoznawane w postępowaniu przyspieszonym, czyli w ramach tzw. sądów 24 - godzinnych.
Przy okazji wejścia w życie nowej ustawy o imprezach masowych, został znowelizowany kodeks karny, do którego dodano art. 41b, przewidujący dodatkowy środek karny w postaci zakazu wstępu na imprezę masową. Będzie on mógł zostać orzeczony przez sąd wobec sprawców przestępstw polegających na:
- wniesieniu lub posiadaniu na imprezie broni, wyrobów pirotechnicznych, materiałów pożarowo niebezpiecznych lub innych niebezpiecznych przedmiotów lub materiałów wybuchowych,
- wdarciu się na teren gdzie odbywane są zawodu lub nieopuszczeniu takiego miejsca, rzuceniu przedmiotu mogącego spowodować określone zagrożenia dla życia i zdrowia,
- naruszeniu nietykalności cielesnej członka służby porządkowej lub służby informacyjnej.
Omawiany zakaz, wobec takich sprawców, będzie orzekany obligatoryjnie. Wymaga tu wyjaśnienia, że jest to dolegliwość dodatkowa - niezależna od kary grzywny, ograniczenia wolności czy pozbawienia wolności. Zakaz orzeka się w latach - od 2 do 6 lat.
Zakaz wstępu na imprezę masową orzeka się również wobec sprawców wykroczeń, a czas trwania tego środka karnego jest taki sam jak w przypadku przestępstw.
Zakaz wstępu na imprezę masową będzie egzekwowany w taki sposób, że skazany będzie musiał się stawiać się osobiście w określonym miejscu, np. w komisariacie Policji, w czasie trwania imprezy masowej.
Od środka karnego w postaci zakazu wstępu na imprezę masową, należy odróżnić tzw. zakaz klubowy, który budził liczne kontrowersje jeszcze podczas prac legislacyjnych nad ustawą. Zgodnie z art. 14 nowej ustawy, organizator meczu piłki nożnej może stosować zakaz klubowy, polegający na zakazie uczestniczenia w kolejnych imprezach masowych. Może być on nałożony przez organizatora [nie przez sąd] wobec osoby, które dopuściła się naruszenia regulaminu obiektu [terenu] lub regulaminu imprezy masowej.
Warto również pamiętać, że od 1 sierpnia 2009 roku sprzedaż biletu na mecz piłki nożnej nastąpi jedynie po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość [np. dowodu osobistego, paszportu, legitymacji szkolnej lub studenckiej]. Na bilecie znajdzie się m.in. imię i nazwisko osoby kupującej, jej numer PESEL oraz numer miejsca siedzącego, którego dotyczy bilet.
Jeśli chodzi wejście w życie nowej ustawy, wyjątkiem jest tylko przepis art. 13 ust. 1 ustawy, który nakłada na organizatora meczu piłki nożnej obowiązek zapewnienia identyfikacji osób uczestniczących w imprezie. Wejdzie on w życie dopiero z dniem 1 sierpnia 2010 roku.
Cezary Kąkol
asesor Prokuratury Rejonowej w Żarach
Na wstępie warto wyjaśnić, jakie przedsięwzięcie organizacyjne jest traktowane jako impreza masowa. Objaśnia to art. 3 pkt 1 nowej ustawy. Zgodnie z tym przepisem jest to impreza masowa artystyczno - rozrywkowa oraz masowa impreza sportowa, w tym mecz piłki nożnej.
Impreza masowa artystyczno - rozrywkowa to taka, która ma się odbyć na stadionie, w innym obiekcie nie będącym budynkiem lub na terenie umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, na których liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000, a także impreza, która ma się odbyć w hali sportowej lub w innym budynku umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, w których liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 500.
Inaczej definiuje się pojęcie masowej imprezy sportowej. Jest to impreza mająca na celu współzawodnictwo sportowe lub popularyzowanie kultury fizycznej, organizowana na: stadionie lub w innym obiekcie nie będącym budynkiem, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000, a w przypadku hali sportowej lub innego budynku umożliwiającego przeprowadzenie imprezy masowej - nie mniej niż 300, a także na terenie umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób wynosi nie mniej niż 1000.
Meczem piłki nożnej jest masowa impreza sportowa mającą na celu współzawodnictwo w dyscyplinie piłki nożnej, organizowana na stadionie lub w innym obiekcie sportowym, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000.
Jak widać ww. kryteria liczbowe nie odnoszą się do liczby osób faktycznie przebywających na imprezie, lecz dotyczą liczby miejsc jaka została udostępniona przez organizatora [np. wynikająca z pojemności obiektu liczba siedzisk].
Warto zapamiętać, że nie są imprezami masowymi np. imprezy organizowane w teatrach, operach, operetkach, filharmoniach, kinach, muzeach, bibliotekach, domach kultury i galeriach sztuki czy w szkołach i placówkach oświatowych, itd.
Z punktu widzenia uczestników imprezy masowej znacznie rozszerzono, w stosunku do dotychczasowych uregulowań, katalog zachowań, które będą przestępstwami.
Od 1 sierpnia br. przestępstwem [występkiem] będzie np.:
- wniesienie lub posiadanie na imprezie masowej, broni, wyrobów pirotechnicznych [np. petard, strzelające konfetti, świece dymne, a także kapiszony, korki czy zimnych ogni], materiałów pożarowo niebezpiecznych, innych niebezpiecznych przedmiotów lub materiałów wybuchowych,
- wdarcie się w trakcie trwania imprezy masowej na teren, na którym są rozgrywane zawody sportowe albo nieopuszczenie takiego miejsca wbrew żądaniu osoby uprawnionej [np. pracownika służby porządkowej],
- rzucenie w czasie trwania importy masowej przedmiotu, mogącego stanowić zagrożenie dla życia, zdrowia lub bezpieczeństwa osób przebywających na terenie lub w obiekcie, gdzie odbywa się impreza masowa [np. kamień, kawałek siedziska, butelka szklana],
- naruszenie nietykalności cielesnej członka służby porządkowej lub służby informacyjnej [np. popchnięcie, spoliczkowanie].
Dodatkową okolicznością powodującą, że odpowiedzialność karna za opisane zachowania będzie zaostrzona, jest tzw. anonimizacja sprawcy. Polega to na używaniu przez sprawcę elementu odzieży lub przedmiotu do zakrycia twarzy celem uniemożliwienia lub utrudnienia rozpoznania [np. kominiarka, chusta, kaptur].
Co ciekawe, odpowiedzialność karną za przestępstwo poniesie także spiker zawodów sportowych, który swoim zachowaniem prowokuje kibiców do działań zagrażających bezpieczeństwu w miejscu i w czasie trwania imprezy. Może to polegać chociażby na nawoływaniu do bójek [pobić] czy obrażaniu kibiców lub zawodników drużyny przeciwnej.
Warto zwrócić uwagę, że w nowych uregulowaniach rysuje się ogólna tendencja do bardzo surowego karania finansowego sprawców. Kodeks karny, jako główny akt prawny określający jako zachowania są uznawane za przestępstwa, przewiduje, że - co do zasady - grzywnę wymierza się dwuetapowo, tj. w stawkach dziennych [od 10 do 360], a następnie ustala się wysokość każdej stawki [od 10 zł do 2.000 zł] - art. 33 kk. W przypadku imprez masowych, znacznie podwyższono dolną granicę liczby stawek. I tak np. sprawca, który wdziera się na murawę w kominiarce na twarzy i uniemożliwia tym samym rozpoznanie go, podlega grzywnie nie niższej niż 240 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Z kolei wniesienie na imprezę masową lub posiadanie w czasie jej trwania broni czy wyrobów pirotechnicznych powoduje, że sprawca podlega karze grzywny nie niższej niż 180 stawek dziennych, karze ograniczenie wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W praktyce oznacza to, że najniższa grzywna wynosiłaby w pierwszym przypadku 1800 zł, a w drugim aż 2400 zł!
Innym mechanizmem, który ma sprawić, że sprawcy będą szybko i sprawnie osądzeni przez niezawisły sąd, jest uregulowanie przewidziane w art. 64 nowej ustawy. Zgodnie z nim postępowania w sprawach o ww. przestępstwa mają być prowadzone w postępowaniu przyspieszonym, czyli w ramach tzw. sądów 24 - godzinnych.
Poza odpowiedzialnością karną za ww. przestępstwa, ustawa przewiduje odpowiedzialność za wykroczenia. Niestety można się spodziewać, że najczęściej spotykanym wykroczeniem będzie wnoszenie lub posiadanie na imprezie masowej napojów alkoholowych [art. 56 ustawy]. Grozi kara ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 2000 zł! Również sprawy o wykroczenia mają być rozpoznawane w postępowaniu przyspieszonym, czyli w ramach tzw. sądów 24 - godzinnych.
Przy okazji wejścia w życie nowej ustawy o imprezach masowych, został znowelizowany kodeks karny, do którego dodano art. 41b, przewidujący dodatkowy środek karny w postaci zakazu wstępu na imprezę masową. Będzie on mógł zostać orzeczony przez sąd wobec sprawców przestępstw polegających na:
- wniesieniu lub posiadaniu na imprezie broni, wyrobów pirotechnicznych, materiałów pożarowo niebezpiecznych lub innych niebezpiecznych przedmiotów lub materiałów wybuchowych,
- wdarciu się na teren gdzie odbywane są zawodu lub nieopuszczeniu takiego miejsca, rzuceniu przedmiotu mogącego spowodować określone zagrożenia dla życia i zdrowia,
- naruszeniu nietykalności cielesnej członka służby porządkowej lub służby informacyjnej.
Omawiany zakaz, wobec takich sprawców, będzie orzekany obligatoryjnie. Wymaga tu wyjaśnienia, że jest to dolegliwość dodatkowa - niezależna od kary grzywny, ograniczenia wolności czy pozbawienia wolności. Zakaz orzeka się w latach - od 2 do 6 lat.
Zakaz wstępu na imprezę masową orzeka się również wobec sprawców wykroczeń, a czas trwania tego środka karnego jest taki sam jak w przypadku przestępstw.
Zakaz wstępu na imprezę masową będzie egzekwowany w taki sposób, że skazany będzie musiał się stawiać się osobiście w określonym miejscu, np. w komisariacie Policji, w czasie trwania imprezy masowej.
Od środka karnego w postaci zakazu wstępu na imprezę masową, należy odróżnić tzw. zakaz klubowy, który budził liczne kontrowersje jeszcze podczas prac legislacyjnych nad ustawą. Zgodnie z art. 14 nowej ustawy, organizator meczu piłki nożnej może stosować zakaz klubowy, polegający na zakazie uczestniczenia w kolejnych imprezach masowych. Może być on nałożony przez organizatora [nie przez sąd] wobec osoby, które dopuściła się naruszenia regulaminu obiektu [terenu] lub regulaminu imprezy masowej.
Warto również pamiętać, że od 1 sierpnia 2009 roku sprzedaż biletu na mecz piłki nożnej nastąpi jedynie po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość [np. dowodu osobistego, paszportu, legitymacji szkolnej lub studenckiej]. Na bilecie znajdzie się m.in. imię i nazwisko osoby kupującej, jej numer PESEL oraz numer miejsca siedzącego, którego dotyczy bilet.
Jeśli chodzi wejście w życie nowej ustawy, wyjątkiem jest tylko przepis art. 13 ust. 1 ustawy, który nakłada na organizatora meczu piłki nożnej obowiązek zapewnienia identyfikacji osób uczestniczących w imprezie. Wejdzie on w życie dopiero z dniem 1 sierpnia 2010 roku.
Cezary Kąkol
asesor Prokuratury Rejonowej w Żarach
Menu główne
Nasze strony
Dla pokrzywdzonych
Dla podejrzanych
Inne strony
Licznik odwiedzin: 154324167
