Kradzież / usunięcie mienia zajętego/ mienie oddane na przechowanie/ osoba godna zaufania

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne materialne

Tytuł:
Kradzież / usunięcie mienia zajętego/ mienie oddane na przechowanie/ osoba godna zaufania
Wyrok:
Uchwała SN z dnia 22 czerwca 1998 r., sygn. I KZP 9/98
Treść:
1. Oddanie na przechowanie osobie godnej zaufania przedmiotów mogących stanowić dowody w sprawie, które zostały wydane lub znalezione w toku przeszukania (art. 189–197 k.p.k.), stanowi zajęcie mienia w rozumieniu art. 258 k.k. 2. Dla bytu przestępstwa określonego w art. 258 k.k. nie jest wymagane, aby w czasie podejmowania przez sprawcę działań wymienionych w tym przepisie istniało już orzeczenie sądu lub innego organu państwowego, którego wykonanie sprawca chce udaremnić. […] Przepis art. 258 k.k. penalizuje zachowanie polegające na usunięciu, ukryciu, zbyciu, obciążeniu albo uszkodzeniu mienia zajętego lub zagrożonego zajęciem, podjęte w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego. […] Zgodnie z hierarchią dyrektyw interpretacyjnych, punktem wyjścia rozważań na temat treści przepisu art. 258 k.k. powinna być jego językowa wykładnia. W języku polskim słowo „zająć” oznacza „położyć na czymś areszt, zatrzymać chwilowo, zarekwirować” (Słownik języka polskiego, red. i M). Szymczak, Warszawa 1981, t. III, s). 911), „wziąć w posiadanie, we władanie” (Mały słownik języka polskiego red. S. Skorupka, H. Auderska, Z. Łempicka, Warszawa 1968, s. 966). Badanie zamiaru, jaki przyświecał ustawodawcy i przejawił się w pracach przygotowawczych do zredagowania art. 258 k.k. (interpretacja historyczna) prowadzi do niewątpliwego wniosku, że znaczenie znamienia „zajęcie” nie może być utożsamiane li tylko z zajęciem mienia związanym z egzekucją majątkową. Projekt kodeksu karnego z 1969 r. w uzasadnieniu do art. 258 k.k. (oznaczonego w projekcie jako art. 265) wskazuje, że „art. 265 rozszerza wyraźnie dyspozycję obecnego art. 282 k.k. (udaremnienie egzekucji), którego jest odpowiednikiem. Propozycja taka jest podyktowana przede wszystkim obowiązującym stanem prawnym, który upoważnia nie tylko sąd, ale i inne organy państwowe (np. prokuratora lub skarbowy urząd komorniczy) do dokonywania zabezpieczenia mienia na poczet wyrządzonej szkody czy przewidywanej grzywny. Chodziło ponadto 0 objęcie nową redakcją także wypadków przewidzianych dotychczas w odrębnym przepisie art. 138 k.k. (działanie przeciw przedmiotom znajdującym się w przechowaniu władzy)” – Projekt kodeksu karnego oraz przepisów wprowadzających kodeks karny, Warszawa 1968, s. 157. W wyroku z dnia 21 września 1961 r. V K 74/61 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że „celem przepisu art. 138 k.k. – jak tego dowodzi umieszczenie go w rozdziale XXI, odnoszącym się do przestępstw przeciwko władzom i urzędom – jest ochrona publicznego autorytetu władzy przed bezprawną samowolą, polegającą na umyślnym zamachu sprawcy na rozporządzalność władzy przedmiotem, znajdującym się na polecenie władzy na przechowaniu” (OSNKW 1963, z. 2, poz. 27; zob. aprobującą glosę J. Potępy, „Państwo i Prawo” 1963, z. 2, s. 373–377). Taka bezprawna samowola, in concreto, jest przedmiotem sprawy, w toku której zadano pytania prawne. […] Sąd Najwyższy także wyraził już przed laty pogląd, że mienie jest „zajęte” z chwilą dokonania ustawowych formalności zajęcia, np. oddania pod dozór osobie godnej zaufania w trybie art. 197 k.p.k. (por. wyrok z 13 maja 1982 r. III CRN 86/82, OSNCP 1983 r., z. 2–3, poz. 37). Tak więc, „zajęcie mienia”, w rozumieniu art. 258 k.k., oznacza także oddanie na przechowanie osobie godnej zaufania przedmiotów mogących stanowić dowody w sprawie, które zostały wydane lub znalezione w toku przeszukania (art. 189–197 k.p.k.). […]Przedstawione argumenty dają podstawę do stwierdzenia, że dla bytu przestępstwa określonego w art. 258 k.k. nie jest wymagane, aby w czasie podejmowania przez sprawcę działań wymienionych w tym przepisie istniało już orzeczenie sądu lub innego organu państwowego, którego wykonanie sprawca chce udaremnić (...).
Żródło:
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa nr 31/1998

Zobacz również: