Kradzież/ przywłaszczenie/ karta bankomatowa

Precedensy. Sprawy karne - prawo karne materialne

Tytuł:
Kradzież/ przywłaszczenie/ karta bankomatowa
Wyrok:
Uchwała SN z dnia 21 października 2003 r., sygn. I KZP 33/03
Treść:
Karta uprawniająca do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego nie jest „rzeczą ruchomą” w rozumieniu art. 284 § 1 k.k. […] Karta uprawniająca m.in. do podjęcia pieniędzy z bankomatu, niezależnie od objęcia jej ochroną przez przepisy rozdziału zawierającego przestępstwa przeciwko mieniu, a w szczególności art. 278 § 5 k.k., pozostaje jednak nadal dokumentem z którym związane są określone prawa majątkowe. Nie może być ponadto skutecznie kwestionowany fakt, że jest dokumentem uprawniającym do otrzymania sumy pieniężnej. Karta taka mieści się więc zarówno w szerszym zbiorze dokumentów określonych w art. 115 § 14 k.k., jak i odpowiada pojęciu dokumentu szczególnego, usytuowanego z innymi, określanymi jako „rzecz ruchoma”, w przepisie art. 115 § 9 k.k. Utworzenie odrębnego typu przestępstwa kradzieży karty, i tym samym wyłączenie możliwości zakwalifikowania takiego czynu jako wykroczenia, miało na celu objęcie tego przedmiotu zwiększoną ochroną prawną. Przepis art. 119 § 1 k.w., w którym przedmiot czynności wykonawczej określony został jako „cudza rzecz ruchoma”, nie może być bowiem stosowany w przypadku kradzieży karty do bankomatu, pomimo że karta taka jako rzecz (przedmiot) nie przedstawia wartości przekraczającej kwotę pozwalającą na uznanie jej zaboru w celu przywłaszczenia za przestępstwo kradzieży. Konsekwencją utworzenia odrębnego typu przestępstwa kradzieży karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego jest więc w każdym przypadku takiego czynu odpowiedzialność karna sprawcy za przestępstwo kradzieży. Ujęcie przestępstw kradzieży z włamaniem i rozboju przez określenie czynności wykonawczej zwrotem „kto kradnie” wskazuje, że karta do bankomatu może być także przedmiotem tych przestępstw. Natomiast jest rzeczą oczywistą, że wyodrębnienie karty jako osobnego przedmiotu ochrony, nie pozwala na uznanie, że karta uprawniająca m.in. do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego, mieści się w pojęciu „rzecz ruchoma”, stanowiącym przedmiot pozostałych przestępstw przeciwko mieniu. W tej sytuacji uzasadniona jest konstatacja, że ustawodawca, tworząc typ kradzieży karty do bankomatu (art. 278 § 5 k.k.) utworzył lex specialis w stosunku do normy zawartej w art. 275 § 1 k.k., przewidującej odpowiedzialność karną m.in. za kradzież dokumentu. Zasada racjonalnego ustawodawcy wyłącza bowiem wniosek, że poza wypadkami kradzieży, karta do bankomatu pozbawiona została ochrony prawnej przed innymi kryminalizowanymi działaniami. Należy zatem przyjąć, że obok przewidzianej w art. 278 § 5 k.k. ochrony przed kradzieżą, przysługuje jej także ochrona jako dokumentowi, podlegającemu zaliczeniu do zbioru dokumentów określonego w art. 115 § 14 k.k.
Żródło:
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa nr 2003 poz. 96

Zobacz również: