Samodzielny zakład opieki zdrowotnej/ likwidacja/ przejęcie zobowiązań pracowniczych

Precedensy. Sprawy pracownicze

Tytuł:
Samodzielny zakład opieki zdrowotnej/ likwidacja/ przejęcie zobowiązań pracowniczych
Wyrok:
Uchwała SN z dnia 25 lipca 2003r., sygn. II PZP 6/03
Treść:
Właściwy organ samorządu terytorialnego przejmuje odpowiedzialność za zobowiązania i należności wynikające ze stosunków pracy realizowanych w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej (art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej) także wówczas, gdy wynika to z czynności prawnych związanych z przekształceniem tych zakładów w niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej i nie podważa pracowniczych gwarancji określonych w art. 23‘1k.p.. […]zobowiązania i należności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej po jego likwidacji stają się zobowiązaniami i należnościami Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Nie może być wątpliwości, że taka ustawowa regulacja ma samodzielną i autonomiczną wartość normatywną, między innymi dla pracowników samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, w przypadkach całkowitej (fizycznej i prawnej) likwidacji podmiotów (pracodawców) o takim statusie prawnym. W takich przypadkach nie występuje sukcesja prawna (częściowa ani całkowita) po stronie pracodawcy w rozumieniu art. 23’1 k.p., przeto zobowiązania i należności ze stosunku pracy powstałe przed likwidacją pracodawcy, które nie zostaną zaspokojone w postępowaniu likwidacyjnym, stają się - na zasadzie art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej - zobowiązaniami i należnościami właściwej jednostki samorządu terytorialnego (organu założycielskiego zlikwidowanego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej). Powyższe oznacza, że tylko w razie całkowitej likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej omawiany przepis stanowi jedyną (wyłączną) podstawę dochodzenia niezaspokojonych w postępowaniu likwidacyjnym roszczeń pracowniczych. W tego rodzaju przypadkach nie występuje bowiem w ogóle możliwość rozważania relacji art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej do art. 23’1 k.p., który nie jest stosowany w przypadkach całkowitej likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej prowadzącej do utraty bytu faktycznego i prawnego (bez następstwa prawnego) przez takiego pracodawcę. […]Inaczej należy spojrzeć na przypadki realizacji programów polegających na tworzeniu niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w oparciu o składniki majątkowe i pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w których "likwidacja" samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej polegała na ich zastąpieniu przez niepubliczne jednostki medyczne, które korzystały "ze składników majątkowych i pracowników" dotychczasowych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. […] Art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej jest bezpośrednio stosowany w przypadkach całkowitej likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej i nie jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 23’1 k.p. . Poza tym powinno być oczywiste, że akt prawa miejscowego - który nie określa konkretnych praw i obowiązków pracowników i pracodawców oraz pochodzi od organu samorządu terytorialnego niemającego statusu prawnego strony konkretnych stosunków pracy - nie może wyłączać ani ograniczać pracowniczych gwarancji prawnych określonych w art. 23’1 k.p. […] Po "likwidacji" samodzielnych zakładach opieki zdrowotnej - również właściwy organ samorządu terytorialnego został obarczony - na podstawie art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej - odpowiedzialnością za zobowiązania i należności wynikające ze stosunków pracy realizowanych w tych "zlikwidowanych" zakładach pracy, co stanowi dodatkową gwarancję zaspokojenia wierzytelności pracowniczych, niezależnie od odpowiedzialności nowego pracodawcy wynikającej z art. 23‘1 k.p. [por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 2000 r., III ZP 20/99, OSNAPiUS 2000 nr 13, poz. 501]. W tej koncepcji - norma art. 60 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej obarcza właściwy organ samorządu terytorialnego odpowiedzialnością za zobowiązania i należności wynikające ze stosunków pracy realizowanych w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej także wówczas, gdy wynika to z czynności prawnych związanych z przekształcaniem tych zakładów w niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej i nie podważa pracowniczych gwarancji określonych w art. 23’1 k.p..
Żródło:
Prokuratura i Prawo, dodatek Orzecznictwo SN, SA, NSA i TK nr 2/2004

Zobacz również: